Φραγκοστάφυλο: Μεγάλη θρεπτική αξία και καταπολεμά πολλές ασθένειες

Το φραγκοστάφυλο είτε κόκκινο είτε μαύρο, έχει υψηλότατη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C και σε μεταλλικά άλατα. Ιδιότητες που το καθιστούν ένα από τα καλύτερα φρούτα, χρησιμότατο για τις λοιμώδεις νόσους και τις μολύνσεις. Ανοίγει την όρεξη αν καταναλωθεί πριν από τα γεύματα, ενώ διευκολύνει την πέψη αν καταναλωθεί μετά το τέλος του γεύματος.

Ο φυλλοβόλος θάμνος, που φτάνει τα 150 εκατοστά σε ύψος, παράγει τσαμπιά νόστιμων, στρογγυλών καρπών, που εκτός από τις θρεπτικές τους ιδιότητες είναι γνωστοί και για την θεραπευτική τους αξία, αφού έχουν διουρητικές ιδιότητες και μας δίνουν αφεψήματα που ευνοούν τους διαβητικούς και τους νεφροπαθείς. Ακόμη σιρόπια από βρασμένους καρπούς απαλύνουν τον βήχα των κρυολογημάτων και θεραπεύουν το συνάχι σχεδόν αμέσως.

Μια προκαταρκτική μελέτη από τη Νέα Ζηλανδία δείχνει ότι μια ουσία που περιέχεται στα μαύρα φραγκοστάφυλα ενδέχεται να είναι χρήσιμη στο αλλεργικό άσθμα, μειώνοντας τη φλεγμονή των πνευμόνων και διευκολύνοντας την αναπνοή των ασθενών.

Το μαύρο φραγκοστάφυλο είναι η μεγαλύτερη πηγή βιταμίνης C (έως 182 mg ανά 100g φρούτων) και σε μικρότερο βαθμό, βιταμίνης B, P, Ε, προβιταμίνης Α, καλίου και σιδήρου. Εκτός από βιταμίνες, είναι ιδιαίτερα πλούσιο σε φυτικές ίνες, περιέχοντας πάνω από 5,5 γρ. ανά 100 γραμμάρια μούρων. Οι φυτικές ίνες είναι μείζονος σημασίας για την καλή λειτουργία του εντέρου, βοηθώντας παράλληλα τη δημιουργία συναισθήματος κορεσμού στο στομάχι. Εκτός από τα παραπάνω, τα φραγκοστάφυλα είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, φυτικές ουσίες γνωστές για την αντιοξειδωτική τους δράση, καθώς έχουν την ιδιότητα να συλλαμβάνουν τις ελεύθερες ρίζες που βλάπτουν τους ιστούς του σώματος. Η κατανάλωση του καρπού εμποδίζει το σχηματισμό τοξικών ουσιών στο σώμα, που προκαλούν γονιδιακές μεταλλάξεις, που οδηγούν σε καρκίνο.

Στην υγεία μας είναι ωφέλιμα και τα φρούτα αλλά και τα φύλλα του φραγκοστάφυλου.
Τα φρούτα χρησιμοποιούνται στις ρευματικές παθήσεις, διάρροια, ηπατική δυσλειτουργία, σωματική και ψυχική εξάντληση. Επίσης, το αφέψημα από φύλλα επιταχύνει την αποβολή των τοξινών και τη ρύθμιση της λειτουργίας των νεφρών. Εκτός από τις σοβαρές ασθένειες το μαύρο φραγκοστάφυλο χρησιμοποιείται επίσης στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της φαρυγγίτιδας, χρόνιο βήχα, καθώς επίσης ενισχύει και τονώνει το ανοσοποιητικό μας σύστημα.

Υψηλές αποδόσεις υπόσχεται το φραγκοστάφυλο, η καλλιέργεια όμως του οποίου στην Ελλάδα είναι αρκετά περιορισμένη. Το φραγκοστάφυλο μπορεί να αναπτυχθεί σε θερμοκρασίες έως -30 βαθμούς. Μπορεί να ποτίζεται είτε με εναέριο είτε με στάγδην άρδευση.

Η φύτευση γίνεται με απόσταση τριών μέτρων από το κάθε φυτό και στο στρέμμα υπολογίζεται ότι φυτεύονται 220 φυτά, με κόστος αγοράς τα 3 ευρώ ανά φυτό. Μπορεί να αναπτυχθεί σε όλα τα εδάφη.

Το φραγκοστάφυλο καλλιεργείται κυρίως στη Βόρεια και Κεντρική Ευρώπη, με τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Πολωνία στις πρώτες θέσεις. Οι χώρες αυτές βλέπουν τις εξαγωγές τους να αυξάνονται αλματωδώς τα τελευταία χρόνια, καθώς όλο και περισσότερες έρευνες επιβεβαιώνουν την υψηλή διατροφική αξία του καρπού, ενώ πλέον η χρήση του έχει επεκταθεί και σε άλλους κλάδους, όπως η βιομηχανία καλλυντικών (αιθέρια έλαια, κρέμες περιποίησης), η φαρμακοβιομηχανία κ.λ.π.

Η Βρετανία είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή στην Ευρώπη. Η συστηματική καλλιέργεια φραγκοστάφυλου στη Βρετανία, ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου, όταν οι πηγές βιταμίνης C άρχισαν να σπανίζουν και οι κάτοικοι αναζητούσαν τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά. Στην Πολωνία, οι καλλιέργειες φραγκοστάφυλου τετραπλασιάστηκαν μέσα σε 20 χρόνια ανεβάζοντας την παραγωγή περίπου σε 60.000 τόνους. Η Γαλλία, τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα στην Ευρώπη. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής της εξάγεται (κυρίως σε ασιατικές χώρες), ενώ ένα σημαντικό ποσοστό απορροφάται στην τοπική αγορά, ιδιαίτερα στην παραγωγή του λικέρ Creme de Cassis, που χρησιμοποιείται ευρέως στη χώρα.

Βούλγαρη Ηλιάννα

Φιλόλογος κλασικής φιλολογίας - Δημοσιογράφος